علیرضا بزرگمهری، نایبرییس انجمن شرکتهای نرمافزاری ایران:
نسیم سلطانبیگی
بیش از یک سال است که «آشنا» یا همان انجمن شرکتهای نرمافزاری شکل گرفته است. انجمنی که با انتقادهای فراوانی از سوی برخی از اعضای قدیمی سازمان نظام صنفی رایانهای روبهرو بوده است. با این حال جمعی از شرکتهای نرمافزاری بر آن شدند این انجمن را تشکیل دهند و در نهایت به هدف خود رسیدند. علیرضا بزرگمهری، نایبرییس انجمن بر این باور است که نبود دغدغههای صنف نرمافزار در میان دغدغههای هیأت مدیرهی سازمان نظام صنفی باعث شد آنها به فکر تشکلی برای خود بیفتند. بزرگمهری میگوید آشنا یک انجمن موازی نصر نیست و اصولاً حوزهی تخصصی نصر، نرمافزار نیست. ما گفتوگوی مفصلی با او دربارهی این انجمن و روندهای پشتسر و افقهای پیشرویش داشتهایم که مشروح آن را میخوانید.
چه اتفاقی باعث شکلگیری انجمن «آشنا» شد و در حال حاضر که این انجمن تشکیل شده چه فعالیتهایی دارد؟
ما در سال ۱۳۹۰، در سازمان نظام صنفی رایانهای (نصر) کارگروهی به نام کارگروه نرمافزارهای پیشرفته سازمانی یا ERP به وجود آوردیم و توانستیم در حدود یک سال و نیم ۵۳ شرکت تولیدکنندهی بزرگ نرمافزار کشور را گرد هم بیاوریم. من و برخی از اعضای آشنا در کمیسیون بینالملل نصر هم حضور داشتیم. سال ۱۳۹۳ با آمدن دوستان جدید هیأت مدیره، به نظر میرسید خیلی اعتقادی به کار کمیسیون و کارگروه ندارند و عملاً توانستند کارگروه را منحل کنند. در آن زمان از من خواستند کارگروه به جای ۵۳ نفر از ۴-۵ نفر تشکیل شود، در حالی که این کار خلاف ذات مفهومی نصر بود. قاعدتاً نصر به دنبال افزایش مشارکت شرکتها و حضور آدمهاست. جلب مشارکت و گرد هم آوردن فعالان حوزهی صنفی هدف نصر است، اما به ما گفتند کارگروه بین ۵ تا ۷ نفر باشد. دبیر نظام صنفی آن زمان، این را به ما ابلاغ کرد و ما تلاشهای بسیاری کردیم که در اینباره جلساتی بگذاریم و متقاعدشان کنیم، که دوستان نصر موافقت نکردند. پس از آن هم کمیتهی نرمافزار و داستانهای مربوط به عدم تشکیل منظم آن در این سالها طول کشید و در عرض سه سال تعداد جلسات کمسیون به ۱۰-۱۲ تا نرسید. ما به این نتیجه رسیدیم گرد هم آوردن شرکتهای نرمافزاری و پیگیری دغدغههای آنها کاری ارزشمند است و بر همین اساس، با هزینهی شخصی افرادی که در حال حاضر هیأت مدیرهی آشنا هستند، دو سال، هر هفته در دفتر یکی از آنها جلسه برگزار کردیم.
در این جلسات چه مباحثی مطرح شد؟
در این جلسات بررسی کردیم که چگونه میتوانیم به صنف و صنعت نرمافزار کشور کمک کنیم. صنعتی که بهظاهر ۱۸-۱۹ نهاد متولی دارد، اما همکاران ما در حوزهی بیمه و مالیات و سادهترین موضوعات صنفی، مانند مجوز واردات و صادرات و… مظلوم واقع شدهاند. بر همین اساس هم ما در این جلسات جایگاههای مختلفی را که برای این تشکل لازم است، بررسی کردیم. ما نیاز به تشکلی داشتیم که کارفرمایان صنف را دورهم جمع کند. ما در یک بازهی زمانی با اتاق بازرگانی در کمیتهی صادرات نرمافزار همکاری کردیم، ولی تمام موضوع، صادرات نرمافزار نبود. به بیان بهتر، صادرات نرمافزار همهی دغدغه فعالان را پوشش نمیداد. بر همین اساس هم با بررسیهایی که انجام شد، دیدیم میتوانیم انجمن صنفی کارفرماییای تشکیل دهیم که کارفرمایان و فعالان اصلی صنف را حول خودش جمع کند و دغدغههایش هم به گونهای نباشد که با رفتن و آمدن اعضای هیأت مدیره تغییر کند. صنف و صنعت نرمافزار دغدغههای ثابتی دارند که هر کسی هیأت مدیره باشد، این دغدغه ثابت است و هیچ ارتباطی به اینکه چه کسی عضو هیأت مدیره، خزانهدار یا دبیر باشد، ندارد. در حال حاضر مراحل دریافت مجوز و تشکیل مجمع، بررسی اساسنامه و ثبت آن، به شکل قانونی انجام شده است.
مراحل شکلگیری آشنا چه مدت طول کشید؟
از زمانی که ما درخواستِمان را دادیم تا طی شدن کامل مراحل اداری نزدیک به یک سال طول کشید. آشنا بهتازگی به طور رسمی هم ثبت شد و در نتیجه فعالیتها شکل رسمی به خود گرفته است. سهشنبه ۳۱ مرداد ۹۶ اولین مجمع انجمن آشنا برگزار شد و در آن زمان ما از اصحاب رسانه هم برای شرکت در این مجمع دعوت کردیم. ما به شفافیت، پاسخگویی و تعامل با اصحاب رسانه معتقدیم و بر همین اساس هم در تمام طول این مسیر همکاران در حوزهی رسانه ارتباط بسیار نزدیکی با ما داشتند. در آن جلسات به همان تعداد که اعضای هیأت مدیره حضور داشتند، اعضای مطبوعات هم حضور داشتند. آشنا سه ویژگی اصلی هم دارد: ویژگی اول اینکه بسیار پاسخگوست. ویژگی دوم اینکه بسیار شفاف است. ما در آشنا تمام رفتارهایمان را بسیار شفاف منعکس میکنیم و دغدغهمان هم به دست آوردن هیچیک از این افراد شناختهشده در صنف IT نیست و هیچکدام به دنبال دریافت امتیازی برای خودمان نیستیم؛ برای مثال ما یک سایت برای انجمن طراحی کردیم و گوشهی این سایت مانند سایتهای انجمنهای دیگر، سه ماه برای سایر شرکتها فضای تبلیغات رایگان ایجاد کردیم. اما اعضای هیأت مدیره را مستثنا کردیم که امکان استفاده از این امکان را نداشته باشند.
هدف آشنا چیست و چه کارهایی تاکنون توسط این انجمن انجام شده است؟
هدف ما برداشتن بار از روی تشکل است و از آنجا که انجمن کارفرمایی هستیم، میتوانیم در جلسات هیأت حل اختلاف ادارهی کار و امور اجتماعی نماینده داشته باشیم. بر همین اساس هم با آنها مکاتبه و نفراتی را معرفی کردیم که اگر به ما اطلاع دهند که جلسه هیأتها برای شرکتهای عضو آشنا دربارهی اختلافات احتمالی آنها با پرسنل در چه روزی برگزار میشود، نمایندهی ما هم در آن جلسات حضور خواهد داشت. دربارهی ادارهی دارایی نیز نفراتی را اعلام کردیم تا برایشان مجوزی صادر شود که بتوانند در جلسات بدوی و تجدیدنظر هیأتهای تشخیص مالیاتی حضور داشته باشند. هدف ما این است که در زمینه مالیات، به عنوان یکی از اعضای هیأت سهنفره که تصمیمگیرنده هستند به شرکتهای نرمافزاری کمک کنیم.
آیا در بحث هیأت حل اختلاف، موردی بوده که به شما مراجعه کنند؟
این موضوع خیلی جدید است و در دو هفتهی اخیر جاری شده است. همهی این موارد در حالی است که مراحل ثبت ما نزدیک به یک ماه است که رسمی شده است. ما پس از ثبت، چند کارگروه تشکیل دادیم و در این کارگروهها موضوعهای مالیات و بیمه را به عنوان یکی از موضوعات دارای اولویت بررسی کردیم و با توجه به ذات انجمن که انجمن صنفی کارفرمایی است، با هر دو سازمان مکاتبه کردیم.
آیا موارد دیگری را هم برای پیگیری در دستور کار دارید؟
یکی دیگر از مشکلاتی که در حال پیگیری آن هستیم و البته راه دشوار و طولانیای است و دردسرهای زیادی را به شرکتهای نرمافزاری تحمیل کرده، مسألهی بیمهی تأمین اجتماعی است. بحثهای مفاصا و اشتباه محاسبات و نادیده گرفتن بخشنامههایی در حمایت از شرکتهای نرمافزاری هم از موارد دیگر است. یکی دیگر از مواردی که برای ما اهمیت دارد بحث حقوق مالکیت معنوی و مادی مرتبط با تولید نرمافزار است. پیش از این ما در اتاق بازرگانی همکاریای با مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی و سازمان فناوری اطلاعات ایران داشتیم و کار را بهبود بخشیدیم و در حال حاضر هم در حال پیشنهادها و رایزنی با کمیسیونهای مختلف هستیم. موضوع دیگری که در دستور کار ما قرار دارد، منشور اخلاقی است که برای روابط میان شرکتها تدوین کردیم و در حال حاضر تصویب شده و استفاده میشود. این منشور باعث میشود شرکتها با یکدیگر در رقابتی سازنده همکاریهایی داشته باشند؛ برای مثال از نیروی انسانی یکدیگر بر اساس یک پروتکل تعریفشده استفاده کنند و در قالب پروژهها، مناقصات و… وارد فضای زیرمیزی، ناصحیح و ناصواب نشوند.
آیا منشور اخلاقی تدوینشده ضمانت اجرایی هم دارد؟
بله، ما ضمانت اجرایی منشور را در لغو عضویت و معرفی به کارگروه حقوقی انجمن پیشبینی کردیم و از سوی دیگر، این ضمانت اجرایی تعلیقهای مختلفی را هم دربرمیگیرد. نکتهی دیگر اینکه، وضعیت کنونی صنف، کمیسیون نرمافزار سال ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۰ نیست، بلکه یک حیطهی بزرگ از صنعت است که از بازی (گیم) با دغدغههای خاص خودش تا موبایل و اپلیکیشنها را شامل میشود. در این حوزه نرمافزارهای زیرساختی مثل سیستمعاملها و نرمافزارهای مرتبط با سختافزار، فایروال، نرمافزارهای فیلم ویو، نرمافزارهای پکیج و نرمافزارهای ویآرپی، نرمافزارهای بزرگ سازمانی و نرمافزارهای حوزهی سلامت حضور دارند. هدف ما داشتن نگاه دموکراتیک به موضوع است و میخواهیم هیأت مدیرهی انجمن به نقطهای برسند که هریک از این گروههای صنعت، یک نماینده در هیأت مدیره داشته باشند. در حال حاضر ۱۵ نفر در هیأت مدیرهی نظام صنفی حضور دارند که ممکن است دو نفر با کار مشابه بیایند، اما در این عرصهی بزرگ نیاز به حضور گروههای مختلفی از جمله یک مشاور، پیادهساز و بخشهایی مانند پکیج، اُواِس، نرمافزارهای امنیتی و گیمینگ است و ما میخواهیم این شکل در هیأت مدیره ایجاد شود.
در حال حاضر تا چه حد این ترکیب از هیأت مدیره عملی شده است؟
در حال حاضر بخش نرمافزارهای امنیتی در هیأت مدیره حضور دارند و بخشهای پکیج، مشاور، پیادهساز، تولیدکنندهی نرمافزارهای ویآرپی را در کمتر از یک سال توانستیم جمعآوری کنیم. از ۳۱ مرداد ۹۶ تا الان تقریباً حتی به نیمسال هم نرسیدیم، اما تا اینجا توانستیم این شکل را ایجاد کنیم. از سوی دیگر ما تلاش بسیار کردیم که با سایر تشکلهای همعرض ارتباط داشته باشیم، بهویژه با سازمان فناوری اطلاعات ایران و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان متولیان این حوزه در صنعت. با وزارت صنعت، معدن و تجارت و با این نوع از سازمانها هم تعاملاتی را انجام دادیم. نگاه ما به این شکل است که همهی فعالان حوزهی نرمافزار بیایند و بتوانند در هیأت مدیره کرسی داشته باشند. در حال حاضر گفته میشود تشکلی ۵ تا ۸ هزار تا عضو دارد، در حالی که مجمع آنها با مجموع خبرنگاران به ۲۰۰ نفر هم نمیرسد و این اشکال بزرگی است؛ زیرا با فعالان حوزهی صنعت نرمافزار باید تعامل کرد و از آنها خواست که به کل صنعت کمک کنند. این راهی است که باعث میشود صنعت ما همافزا و بالغ شود.
در این مدت چه بازخوردهایی اعم از مثبت و منفی از صنف نرمافزار دریافت کردید؟
اول از بازخوردهای مثبت شروع میکنم که شیرینتر است و بعد به بازخوردهای منفی برسیم که البته آنها هم بازخوردهای منتقدانه هستند. تقریباً بخش زیادی از اصحاب رسانه در حوزهی فناوری اطلاعات دل پرخونی از روش گذشتهی گردهمآوری شرکتها داشتند و خیلی به ما خوشامد گفتند و ما را خیلی تشویق کردند. از سوی دیگر، تعداد زیادی از شرکتهای نرمافزاری در همین مدت کوتاه به سمت ما آمدند. ما جذب عضومان را یک ماه است که بعد از اتمام مراحل ثبتی و اداری شروع کردیم و در این زمان کم حدوداً به سه برابر تعداد پیشین رسیدهایم و درخواستهای جدیدی هم هر روز اضافه میشود. در یک ماه گذشته ما نه تبلیغی داشتیم و نه جایی اعلام کردهایم که شرکتها برای عضویت نزد ما بیایند و جالب است بدانید این اولین مصاحبه در این یک ماه است و علتش این است که ما در حال اجرای پایلوت کارهایمان و تکمیل سایت و فرایند عضویت بودیم.
این گفتهی شما یعنی انجمن آشنا در حال حاضر نزدیک به ۳۰ نفر عضو دارد؟
بله و این نشان از اثرگذاری دارد. بازخورد دیگر هم غیر از اصحاب رسانه و تعداد اعضا، درخواست اظهارنظرهای بسیار در حوزههای مختلف و حتی در صنف، از آشناست. دوستان ما در هیأت مدیرهی اخیر سازمان نظام صنفی فکر میکردند که ما تشکلی در مقابل نظام صنفی هستیم، در حالی که مقابلهای با کسی نداریم. من تصور میکنم اگر انرژیای وجود دارد، همه باید این انرژی را برای ساختن مصرف کنیم تا اینکه بخواهیم این مقدار اندک انرژی را برای آسیب زدن یا مخالفت با جایی هدر دهیم. همین حالا که ما در حال صحبت هستیم، در حوزههای گوناگون از ما نظر میخواهند و اگر جایی نیاز به کمک ما باشد، آشنا این کمک را بیمضایقه در اختیار دوستان قرار میدهد. این در حالی است که پیش از این، این نوع نگاه وجود نداشته است. من میخواهم همینجا برای هیأت مدیرهی جدید نظام صنفی آرزوی موفقیت کنم و در عین حال معتقدم روشی که دوستان اتخاذ کرده و میکنند منجر به این میشود که ۲۲۰ نفر از ۸ هزار نفر عضو نصر در مجمع برای رأی دادن بیایند و این تعداد، در طول یک دهه گذشته افزایش پیدا نکرده و با این نوع سازوکار هم افزایش پیدا نمیکند. دوستان ما در نصر باید کمی از این فضای بسته بیرون بیایند؛ چراکه این به نفع صنف است. ما این موضوع را بارها به خود دوستان هم متذکر شدیم، اما همچنان به نظر نمیرسد ارادهای برای تغییر وجود داشته باشد.
نسبت به هیأت مدیرهی جدید چطور فکر میکنید؟ این ترکیب جدید را هم دارای مشکلات هیأت مدیرههای پیشین میدانید؟
بخش زیادی از هیأت مدیرهی جدید دوستان بسیار عزیز من هستند. اما در این ترکیب جدید هم به جز حداکثر پنج نفر در هیأت مدیره، برای بقیهی اعضا خیلی دغدغه صنفی قائل نیستم. بخش زیادی از دوستان تجربهی کار صنفی ندارند و بخشی از آنها هم از بخش دولتی وارد هیأت مدیره شدهاند که خیلی کارکردی ندارند و به همین دلیل هم، صنف و شرکت نرمافزاری و مشکلاتش را درک نمیکنند. بخش زیادی هم اساساً نگاهشان نرمافزاری نیست. تعداد افراد نرمافزاری آنجا محدود و انگشتشمار است. با این حال، عمیقاً آرزوی موفقیت میکنم و هر کمکی هم که از انجمن آشنا بخواهند انجام میدهیم؛ زیرا آشنا برای همکاری با همهی تشکلهای همعرض خود، آماده است و خوشحال میشود کمک کند. بازخوردهای منتقدان آشنا هم بیشتر از سوی همین افرادی بود که این حلقهی بستهی نظام صنفی را شکل میدهند. این حلقهی بسته به نظرم آنقدر ساکن شده که احتیاج دارد یک رود یا جویی به این آبگیر مانده و بسته بریزد تا زنده شود. ما در ابتدای راه بسیار مورد انتقاد واقع شدیم که شما دارید انشقاق ایجاد میکنید و خانهتان را جدا میکنید. در حالی که ما اعضای نظام صنفی هستیم و نصر هم بخشی از خانهی ماست. اما به این دلیل که چنین دغدغههایی در نصر وجود دارد و ما میزان تأثیرگذاریای که لازم داریم را در آنجا نداریم، تصمیم گرفتیم یک انجمن تخصصی در این حوزه داشته باشیم که این انجمن تخصصی فارغ از اینکه چه کسی، چه سمتی دارد بتواند به فعالیت خود ادامه دهد.
حرف منتقدان شما این بود که چرا یک جریان موازی ایجاد شده است؟
ما موازی نیستیم. اصلاً دیگر حوزهی تخصصی نصر، نرمافزار نیست. شما ترکیب اعضای هیأت مدیره را نگاه کنید، بخش زیادی از آن مربوط به شبکه، سختافزار و اپراتور است. در حال حاضر که حتی مدیرعامل سابق یک اپراتور هم در میان اعضای نصر هست و در واقع فضا خیلی ربطی به نرمافزار ندارد.
روال کمیسیون نرمافزار هنوز به همان شکل است؟
تا آنجا که مطلع هستم و در پورتال نظام صنفی هست، کمیسیون نرمافزار هنوز تشکیل نشده است. در آستانهی انتخابات نظام صنفی دو ماه پورتال نظام صنفی غیرفعال بود که این میزان اهمیتی را که دوستان برای موضوع نرمافزار در این فضا قائلاند کاملاً مشخص میکند. زمان اسمنویسی و انتخاب کردن و ارایهی رزومه و برنامه دادن و همان موقع که نیاز مبرمی به پورتال وجود دارد، این پورتال از دسترس خارج میشود و این وضعیت دو ماه ادامه پیدا میکند تا در نهایت، یک هفته قبل از انتخابات پورتال فعال میشود. این یک مفهومی دارد.
شما در حال حاضر وضعیت آشنا را چگونه میبینید؟ به نظرتان آشنا در چه بازهی زمانیای میتواند به آنجایی برسد که بخش زیادی از صنف نرمافزار عضو آن شده باشند و فعالیتهایش شکل و شمایل منسجمتری به خود بگیرد؟
با توجه به سرعت رشدی که وجود دارد و خدماتی که آشنا در حال آمادهسازی و ارایهی آن به شرکتهاست، فکر میکنم این اتفاق در زمان کوتاهی خواهد افتاد. بسیاری از شرکتهای عضو، در تشکل و نظامی حضور دارند که در طول سال ممکن است دو بار هم به آن مراجعه یا از امکانات آن استفاده نکنند. اما اگر شرکتها ببیند که مجموعهای وجود دارد که سالی ۲۰ بار به دردشان میخورد، طبیعتاً این روند با رشدی که در حال حاضر وجود دارد، ادامه پیدا خواهد کرد. تصور میکنم در یک سال آینده بتوانیم سرویسهای درخور توجهی را به شرکتها ارائه دهیم که این خودش بزرگترین مشوق است. در حال حاضر به لطف اقتصاد خصولتی کشور که در آن بخش خصوصی، بهویژه در صنف ما با قراردادهایی شبیه ترکمانچای، با معضلات بیمه، بحثهای مالیاتی و نادیده گرفتن حقوق مواجه است، تصور میکنم بهبود این موارد میتواند ارزشمند باشد.
در حال حاضر به غیر از ارایه خدمت از طریق شورای حل اختلاف و ادارهی مالیات، آشنا، سرویس دیگری هم دارد؟
یکی از معضلات بزرگ این است که قراردادها، چون فرمت و شکل مناسبی ندارند، یادآور مصرع «هرکسی از ظن خود شد یار من» هستند. سازمانهای دولتی فکر میکنند اگر قرارداد را خیلی ترکمانچایی بنویسند، منافعِشان تأمین میشود، در حالی که من نزدیک به ربع قرن است که در این بازار هستم و تجربه نشان داده که قراردادی میتواند بهترین نتیجه را بدهد که برد – برد باشد. شما اگر جایی حقوق پیمانکار یا تولیدکنندهی نرمافزارتان را نادیده بگیرید، مطمئناً یک جایی از حقوقتان کاسته خواهد شد. بخش زیادی از سازمانهای دولتی هم به این نتیجه رسیدهاند که اینگونه قرارداد بستن خردمندانه نیست، اما عملاً یک تشکل باید سازمان برنامه و بودجه را متقاعد کند که فرمت قراردادش را تغییر دهد. هیچ شرکتی قادر نیست این کار را بکند یا موارد مشابه که در آنها مسأله تغییر در قوانین موضوعه است. ما در حال جمعآوری تمام قوانین موضوعه حوزهی IT هستیم که هرکدام از ۱۸-۱۹ نهاد متولی تدوین کردهاند و میخواهیم نقاط مثبت و منفی هرکدامِشان را دستهبندی کنیم. البته این کار زمانبر خواهد بود و به نظر میرسد نزدیک به شش ماه زمان ببرد. اما در صورتی که این کار عملی شود، اولاً ما برای اولینبار یک کاتالوگ قوانین داریم که به نظرم اتفاق مثبتی است. ثانیاً نقاط کاستیاش را به کمیسیونها، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان فناوری اطلاعات ایران، هیأت دولت، سازمان برنامه و بودجه و دیگر نهادهای مرتبط اعلام و با آنها همکاری میکنیم.
دیگر نهادها و سازمانها تا چه اندازه نسبت به آشنا بازخورد مثبت نشان دادند؟
ما تاکنون از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمان فناوری اطلاعات ایران بازخوردهای مثبت زیادی داشتیم. آنها در جلسات بسیاری از ما دعوت کردند و برای مثال خواهان طرح مسایلِ حوزه استارتآپها شدند. در حوزهی نرمافزار این امکان برای شرکتهای نوپا فراهم شده که بتوانیم عمل مونیتورینگ و هدایت به مسیر درست و بعد استفاده از نتایج و جذبشان در بازار را انجام دهیم. این طرح در راستای نگاه وزیر ارتباطات است که ایشان را بسیار آدم نوگرایی میدانم. من بسیار خوشحالم که بالاخره در هیأت دولت تصمیم گرفتیم به آدمی از نسل جوان کشور اعتماد کنیم و کمی از افرادی که از مفاهیم روز دور هستند، فاصله بگیریم. آقای جهرمی در ابتدای مسؤولیتِشان بحث استارتآپها و حمایت از آنها را مطرح کردند. ما هم این موضوع را یک نگاه درست دیدیم و بر همین اساس برای کمک اعلام آمادگی کردیم. جلسات متعددی هم با دوستان در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در اینباره داشتیم. ما تنها بازخورد منفی را از آن آبگیر بستهی پشت نظام صنفی و آن حلقهی بسیار محدود گرفتیم. در سایر بخشها همهی بازخوردها سازنده و مثبت بودند.
ترکیب هیأت مدیرهی فعلی آشنا برای چند سال تعیین شده است؟
تا سه سال، اما به محض اینکه ساختاری که در بخش دیگر مصاحبه به آن اشاره شد، حاصل شود و گروه جامع شود، انجمن قادر است بر اساس ترکیبی متشکل از نمایندگان هر بخش از بازار نرمافزار، هیأت مدیره را تشکیل دهد، بنده خودم اصراری بر حضور در هیأت مدیره ندارم و در هر بخشی که بتوانم همواره کمک میکنم.
هیات های داوری در قانون مدنی و هیات داوری انجمن آشنا
ا نگاهی به تاریخ حقوق به سادگی در مییابیم که در گذشته اختلافات به صورت ریش سفیدی و قبیله…